Λίπος στο συκώτι και Διατροφή

Δημοσιεύτηκε Τρίτη 11 Μαρτίου 2025
Κλινική διατροφή
Λίπος στο συκώτι και Διατροφή

Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι τις τελευταίες δεκαετίες, 3 στους 10 ανθρώπους πάσχουν από λιπώδη διήθηση. Τα περιστατικά λιπώδους διήθησης αυξάνονται εκθετικά σε παγκόσμια κλίμακα λόγω της αύξησης του ποσοστού παχυσαρκίας και της κακής διατροφής. Μάλιστα είναι η πιο συχνή ασθένεια του συκωτιού στον κόσμο. Όμως, είναι αναστρέψιμη αν γίνουν εγκαίρως οι κατάλληλες τροποποιήσεις στη διατροφή. Η αποφυγή των τροποποιήσεων στον τρόπο ζωής μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρές επιπλοκές, όπως η κίρρωση του ήπατος και η ηπατίτιδα (μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα – NASH).

Εδώ θα ενημερωθείς για το τι είναι η λιπώδης διήθηση καθώς και θα μάθεις πως η διατροφή σου μπορεί να γίνει σύμμαχος στην αντιμετώπιση της νόσου.

Τι είναι η λιπώδης διήθηση;

Η λιπώδης διήθηση του ήπατος είναι μια κατάσταση που προκαλείται από την αποθήκευση επιπλέον λίπους στο ήπαρ - συκώτι. Η πλειοψηφία των ασθενών δεν καταναλώνει αλκοόλ, δεν έχει συμπτώματα αλλά και δεν αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λόγω της ασθένειας. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται Μη Aλκοολική Λιπώδης Ηπατική Νόσος (NAFLD). Σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, μπορεί να οδηγήσει σε ηπατική βλάβη (Μη αλκοολική Στεατοηπατίτιδα - NASH). 

Η λιπώδης διήθηση ήπατος είναι πιο συχνή σε άτομα με:

·         Σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και προδιαβήτη

·         Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

·         Παχυσαρκία και Κεντρική Παχυσαρκία (Κοιλιακή)

·         Υψηλά επίπεδα λιπών στο αίμα, όπως χοληστερόλη και τριγλυκερίδια

·         Υψηλή αρτηριακή πίεση

·         Μεταβολικό σύνδρομο

·         Αντίσταση στην ινσουλίνη

·         Γενετική προδιάθεση

·         Υπνική άπνοια

·         Υποθυρεοειδισμό

Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της υγείας του ήπατος, ειδικά στη μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος (NAFLD). Υπάρχουν τρόφιμα που μπορούν να μειώσουν τη φλεγμονή, να ενισχύσουν την καύση λίπους και να βελτιώσουν τη λειτουργία του ήπατος. Η υψηλή κατανάλωση τροφίμων πλουσίων σε κορεσμένο λίπος, σάκχαρα, φρουκτόζη και επεξεργασμένες τροφές μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση λίπους στο συκώτι. Παχιά κρέατα (λουκάνικα, αλλαντικά, αρνί, παϊδάκια, τηγανιές κ.α.), συσκευασμένα αρτοσκευάσματα (όπως λευκά ψωμιά, κρουασάν, ντόνατς, μπισκότα, πίτες), γλυκά (σοκολάτες, πάστες, καραμέλες, αναψυκτικά) αλλά φυσικά και το junk food (burger, πίτσα, γύρος) είναι οι προβληματικές τροφές που χρειάζεται απαραίτητα να περιοριστούν για την θεραπεία της λιπώδους διήθησης.

Επίσης, η υπερβολική κατανάλωση φρουκτόζης μπορεί να προκαλέσει την ίδια βλάβη στο συκώτι, όπως σε έναν άνθρωπο που καταναλώνει μεγάλες ποσότητες αλκοόλ καθώς η φρουκτόζη στο συκώτι μετατρέπεται απευθείας σε λίπος. Επομένως, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή με τα τρόφιμα που καταναλώνονται ώστε να αποφευχθεί η εμφάνιση της νόσου. Τροφές που περιέχουν φρουκτόζη είναι όλα τα φρούτα (φρέσκα φρούτα και αποξηραμένα όπως χουρμάδες) αλλά και όλα τα φυσικά γλυκαντικά, όπως λευκή, καστανή και μαύρη ζάχαρη, μέλι, ζάχαρη καρύδας, σιρόπι σφενδάμου, σιρόπι αγαύης, μελάσα και το χαρουπόμελο.

Επιπλέον έχει φανεί, ότι η τακτική άσκηση (π.χ. περπάτημα, αερόβιο) μπορεί να μειώσει το λίπος στο συκώτι, να βελτιώσει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και να προάγει την απώλεια βάρους. 

Εκτός από τα παραπάνω, στη διαχείριση της λιπώδης διήθησης συνίσταται η μείωση του βάρους κατά 5-10% του αρχικού, καθώς βελτιώνεται σημαντικά η λειτουργία του ήπατος.

Τι διατροφή να ακολουθήσω αν έχω λιπώδη διήθηση;

-          Κατανάλωσε φρούτα και λαχανικά, καθώς βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται η κατανάλωση φρούτων διότι περιέχουν φρουκτόζη. Καλό είναι να μην ξεπερνάς τις 2 μερίδες φρούτων την ημέρα, όπου 1 μερίδα αντιστοιχεί περίπου σε 1 φλιτζάνι φρούτου.

-          Κατανάλωσε ψάρια πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, όπως μπακαλιάρο, γαύρο,  κολιό και σαρδέλες.

-          Κατανάλωσε όσπρια και δημητριακά ολικής άλεσης όπως ψωμί με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, βρώμη και ζυμαρικά ολικής άλεσης.

-          Κατανάλωσε τρόφιμα πηγές καλών λιπαρών όπως ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηροί καρποί.

-          Περιόρισε τη κατανάλωση απλών σακχάρων (γλυκά) και κορεσμένων λιπαρών (κόκκινο κρέας, επεξεργασμένο κρέας, αλλαντικά).

-          Περιόρισε το αλκοόλ, ακόμη και αν δεν πάσχεις από αλκοολική λιπώδη νόσο, διότι βοηθά στη μείωση της φλεγμονής και στη βελτίωση της υγείας του ήπατος.

-          Αύξησε τη κατανάλωση τροφίμων όπως μπρόκολο, αμύγδαλα, σπανάκι, μύρτιλα και αγκινάρα.

-          Κατανάλωσε φιλτραρισμένο καφέ χωρίς ζάχαρη, καθώς έχει συσχετιστεί με μείωση της σοβαρότητας αλλά και της εξέλιξης της νόσου.

Έχει φανεί ότι κάποια συγκεκριμένα βότανα, μπορεί να βοηθήσουν συμπληρωματικά με τη διατροφή, στη μείωση του λίπους στο συκώτι. Αυτά είναι:

1.       Το γαϊδουράγκαθο και συγκεκριμένα η δραστική του ουσία σιλυμαρίνη βοηθά στην αναγέννηση των κατεστραμμένων ηπατικών κυττάρων. Παράλληλα βοηθά σημαντικά στη μείωση των οργανικών βλαβών από την κατάχρηση του αλκοόλ.

2.       Η πικραλίδα χρησιμοποιείται για την ενίσχυση της λειτουργίας του ήπατος και των νεφρών. Η κατανάλωση της ως αφέψημα αυξάνει την παραγωγή της χολής, διευκολύνοντας την πέψη και την αποβολή τοξικών ουσιών.

3.       Το πράσινο τσάι έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του λίπους στο ήπαρ.

Συμπερασματικά, η λιπώδης διήθηση μπορεί να αντιμετωπιστεί με την υιοθέτηση μιας ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής, με  μείωση του σωματικού βάρους αν αυτό είναι αυξημένο και με φυσική δραστηριότητα. Η ακολουθία του προτύπου μεσογειακής διατροφής και η μείωση του αλκοόλ μπορεί να μειώσει σημαντικά το λίπος στο συκώτι.

Επικοινώνησε μαζί μας, ώστε να συζητήσουμε από κοντά το εξειδικευμένο διατροφικό πλάνο που ταιριάζει στις δικές σου ανάγκες.